مهم ترین معیاری که مالکان در خرید ملک می بایست توجه نمایند ، طرحهای ملی،عمرانی و شهری است.
ممکن است برخی از املاک، در مسیر طرح های عمرانی دولت و شهرداری قرار گرفته باشند. چنین ملکهایی اگرچه قابل نقل و انتقال و معامله هستند، ولی مالک در آخر میبایست در برابر دریافت مبلغی که معمولاً پایینتر ازقیمت واقعی آن ملک است، ملک را به دولت و یا شهرداری واگذار کند، به همین علت قیمت این دسته از املاک پایینتر از سایر املاک است.
واقع شدن ملک در طرح های عمرانی دولت و شهرداری ها در پرونده ثبتی ملک نوشته نمیشود. راه مطمئن برای کسب اطلاع در این خصوص تحقیق از خبرگان محلی و پرس و جو از شهرداری منطقهی وقوع ملک است.اگرچه ملک هایی که در طرح تملک شهرداری هستند معمولا ارزشی پایین تر از سایر املاک دارند اما خرید و فروش این املاک ممنوع نیست و قانونا قابل خریدو فروش هستند.
البته اگر خریدار از قرارداشتن ملک در طرح شهرداری بی اطلاع باشد می تواند اقدام به فسخ قراردادنماید.
شرایط تعویض املاک اشخاص با اراضی دولتی و ملی
اگر دستگاه اجرایی بخواهد در عوض اراضی افراد به آنان اراضی دولتی یا ملی بدهد، باید رضایت مالک را جلب و پیش از آن بهای املاک مورد معاوضه طبق نظر هیئت کارشناسی تعیین شده باشد. شهرداری نمی‌تواند برای اجرای طرحهای عمرانی اشخاص حقوقی را مجبور به واگذاری کند و اگر به عرصه یا اعیان املاک خسارتی وارد کند، موظف به جبران خسارت است.
اگر تصرف ملک وفق مقررات قانونی به دلیل مجهول‌المالک بودن، بروز اختلاف در مالکیت، رهن یا بازداشت ملک یا فوت مالک، متعذر باشد؛ به موجب اخطاریه‌ای که از طرف شهرداری صادر می‌شود، یک ماه به مالک یا مالکان فرصت داده می‌شود تا برای انجام معامله به شهرداری مراجعه کنند، در صورت مراجعه نکردن یا استنکاف از معامله، اخطاریه دیگری صادر و 15 روز به مالک فرصت داده می‌شود؛ پس از انقضای مدت اخیر، شهرداری بهای ملک را طبق نظر کارشناسی به صندوق ثبت محل استقرار ملک واریز و دادستان به نیابت از مالک سند انتقال را امضا می‌کند. شهرداری می‌تواند ظرف یک‌ماه نسبت به تخلیه یا خلع یَد از ملک اقدام کند و اداره ثبت اسناد و املاک محل، اسناد مالکیت قبلی را ابطال و حقوق ریالی و خسارات مترتب بر تخلیه را به ذی‌حق پرداخت و مازاد سپرده را به صندوق دولت مسترد می‌کند.
در صورتی که اجرای طرح عمرانی به قید فوریت بوده و تاخیر در اجرای آن متضمن ضرر قابل توجه باشد، با حضور نماینده شهرداری و دادستان یا نماینده وی و مالک یا نماینده وی، پس از تنظیم صورتجلسه، شهرداری اقدام به تصرف و تخلیه ملک می‌کند. حضور نداشتن مالک یا نماینده وی مانع اجرای این تکلیف قانونی نیست. در اینگونه موارد شهرداری باید ظرف سه ماه حقوق مادی مالک را به صندوق ثبت یا حساب شخصی وی واریز کند.